ماههای رومی
ماههای رومی
دو کانون ودو تشرین وپس آنگه
شباط وآذر ونیسان ایار است
حزیران وتموز وآب وایلول
نگهدارش که از من یادگار است
، نوعی گاهشماری است که تا قرن گذشته و حتی اوایل قرن حاضر خورشیدی در ایران مورد استفاده بودهاست. گرچه امروزه به کارگیری این ماهها، به خصوص در زبان فارسی متروک گردیدهاست، امّا هنوز هم گاهی در پارهای از نوشتههای گذشتگان، به اسامی این ماهها برخورد میکنیم. بعنوان مثال در کتاب معروف دعا موسوم به مفاتیح الجنان، اشارات متعددی به اسامی این ماهها و آداب و مناسک مربوط به هریک شدهاست یا در کتابهای قدیمی تاریخ، زمان بسیاری وقایع بر حسب این ماهها ثبت گردیدهاست.
اسامی ماههای رومی
نامهای این ماهها و مطابقت هر یک با ماههای سال خورشیدی به قرار زیر بودهاست. توضیح اینکه نخستین ماه این تقویم، یعنی ماه آذار، از یک هفته مانده به یکم فروردین ماه خورشیدی آغاز میشود:
1. آذار، ۳۱ روزه، تقریبا مطابق با فروردین ماه
2. نیسان، ۳۰ روزه، تقریبا مطابق با اردیبهشت ماه
3. ایار، ۳۱ روزه، تقریبا مطابق با خرداد ماه
4. حزیران، ۳۱ روزه، تقریبا مطابق با تیر ماه
5. تموز، ۳۱ روزه، تقریبا مطابق با مرداد ماه
6. آب، ۳۱ روزه، تقریبا مطابق با شهریور ماه
7. ایلول، ۳۰ روزه، تقریبا مطابق با مهر ماه
8. تشرین اول، ۳۱ روزه، تقریبا مطابق با آبان ماه
9. تشرین آخر، ۳۱ روزه، تقریبا مطابق با آذر ماه
10. کانون اول، ۳۱ روزه، تقریبا مطابق با دی ماه
11. کانون آخر، ۳۱ روزه، تقریبا مطابق با بهمن ماه
12. شباط، ۲۸ روزه، تقریبا مطابق با اسفند ماه
مأخذ:
تاریخ ِ تاریخ در ایران، دکتر رضا عبداللهی، انتشارات امیرکبیر